Στεμνίτσα 42 χλμ. απο την Τρίπολη.
Σκαρφαλωμένη σε μια πλαγιά του Μαίναλου και χτισμένη αμφιθεατρικά στα 1.080 μέτρα, η Στεμνίτσα κατέχει περίοπτη θέση στην επαρχία της Γορτυνίας.Είναι ορεινός διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός και χαρακτηρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους της Πελοποννήσου. Πιθανότατα, έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια βυζαντινού οικισμού, ενώ το όνομα “Υψούς”, που χρησιμοποιήθηκε από τα 1928 έως τα 1981, οφείλεται στον αρχαίο περιηγητή Παυσανία, ο οποίος τοποθετεί εδώ την ομώνυμη αρχαία πόλη. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στη Στεμνίτσα λειτουργούν ακόμα 18 εκκλησιές.Οι τεχνίτες που έφτιαχναν καμπάνες ήταν από τους καλύτερους και πιο φημισμένους στην Ελλάδα. Από τους πρώτους μεταβυζαντινούς αιώνες η Στεμνίτσα εξελίχθηκε σε σπουδαίο βιοτεχνικό κέντρο με ακμάζουσα μεταλλοτεχνία και αργυροχρυσοχοΐα. Οι πλανόδιοι τεχνίτες (χρυσικοί, χαλκοματάδες, καλαντζήδες, ασημιτζήδες) πουλούσαν οι ίδιοι τα προϊόντα τους και χρησιμοποιούσαν συνθηματική γλώσσα (τα μεστιτσιώτικα), για να διαφυλάξουν τα επαγγελματικά τους μυστικά! Στους πρώτους μήνες της Ελληνικής Επανάστασης του ’21 η Στεμνίτσα έγινε μια μικρή ορεινή πρωτεύουσα, αφού εδώ συνεδρίαζε η Α΄ Πελοποννησιακή Γερουσία (σε ένα κελί της εκκλησίας της Ζωοδόχου Πηγής).Η Στεμνίτσα απέχει μόλις οκτώ χιλιόμετρα από τη Δημητσάνα, 46 από την Τρίπολη και από τη διασταύρωση του Αγ. Νικολάου (στον ασφάλτινο δρόμο Δημητσάνας-Στεμνίτσας) μπορείτε να προσεγγίσετε την Ι. Μ. Προδρόμου και την Αρχαία Γόρτυνα.πηγή: in.gr
αθηνόραμαtravel.gr – Ιούνιος 2005 – Επιβλητικά πυργόσπιτα με τοξωτά υπέρθυρα, πέτρινα καλντερίμια που ανηφορίζουν περνώντας κάτω από τις καμάρες (θυμίζουν τα βυζαντινά «διαβατικά») των σπιτιών και χάνονται μέσα στις καρυδιές και τις κερασιές, κεφαλόβρυσα στη σκιά αιωνόβιων πλατάνων και μια ζωντανή πλατεία γεμάτη καφενεία και ταβέρνες συνθέτουν ένα από τα ομορφότερα χωριά της Αρκαδίας. Ακόμη κι αν δεν μείνετε στη Στεμνίτσα, θα έρθετε για να περπατήσετε στα σοκάκια με τα υπέροχα σπίτια και να καθίσετε για φαγητό ή γλυκό (η Στεμνίτσα φημίζεται για τα μυγδαλάτα, ένα είδος σκαλτσουνιού) στην ανανεωμένη –μετά τις πρόσφατες εργασίες ανάπλασης– πλατεία, που αποτελεί το κέντρο του χωριού. Η σχολή αργυροχρυσοχοΐας, που στεγάζεται σ’ ένα επιβλητικό πέτρινο κτίριο στο κέντρο του χωριού, συνεχίζει την παραδοσιακή τέχνη – οι Στεμνιτσιώτες ήταν διάσημοι για τις επιδόσεις τους στη μεταλλουργία και οι καμπάνες ορισμένων από τις πιο φημισμένες εκκλησίες των παραδουνάβιων χωρών λέγεται ότι φτιάχτηκαν από τα χέρια τους. Τις καθημερινές η έκθεση της σχολής είναι επισκέψιμη, αλλιώς περάστε από τα εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας που έχουν ανοίξει κάποιοι από τους αποφοίτους της σχολής, όπου μπορείτε να αγοράσετε χειροποίητα κοσμήματα, αλλά και αντίγραφα σπάνιων νομισμάτων.Δεν νοείται να φύγετε από το χωριό χωρίς να επισκεφτείτε το Λαογραφικό Μουσείο, ένα από τα πιο αξιόλογα στο είδος του, το οποίο εκτός από τα εκθέματά του, οργανώνει επιστημονικά συνέδρια και εκπαιδευτικά προγράμματα. Ο παραδοσιακός φούρνος βγάζει καθημερινά λαχταριστό ψωμί, ενώ αν πεινάσετε, προτιμήστε το Συμπόσιο για πίτες και σπιτικά μαγειρευτά και την ψησταριά Σαρακινιώτη για ντόπια κρέατα στα κάρβουνα. Εκτός από τον κεντρικό δρόμο με τα εντυπωσιακά πυργόσπιτα (όπως αυτό του Ροϊλού), η συνοικία Παλαμηδέικα, το ανηφορικό μονοπάτι που οδηγεί στη Μάνα του Νερού (την πηγή ύδρευσης του χωριού), η πλαγιά της Πέρα Μεριάς, γεμάτη αμυγδαλιές και κυπαρίσσια, το Αεράκι, απ’ όπου απολαμβάνετε ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα με θέα στο Ιόνιο και στα βουνά της Ζακύνθου, καθώς και το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής με το νερόμυλο του Τσαγκούρου είναι αναμφίβολα κίνητρα για κοντινούς περιπάτους.Χωματόδρομος από τη Στεμνίτσα (αλλά και από το Ελληνικό και τη Μονή Φιλοσόφου) οδηγεί στον αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας, που θεωρείται μια από τις σημαντικότερες αρκαδικές πόλεις της αρχαιότητας. Το Ρωμαϊκό Ωδείο, τα ερείπια του ναού του Απόλλωνα (7ος αι. π.Χ.) και της ακρόπολης (10ος-6ος αι. π.Χ.) και η τρίκλιτη βασιλική του Αγίου Τίτου (7ος αι. μ.Χ.) θεωρούνται από τα σημαντικότερα σωζόμενα μνημεία.
αθηνόραμα.gr – 17/5/2007 – Kαθισμένη στην αυλή του «Χειμωνιάτικου Δωματίου» του ξενώνα «Μπελλαίικο», σε ένα ύψωμα στην έξοδο της Στεμνίτσας, διαφωνώ κατά βάθος με το όνομα του δωματίου (παρότι έτσι το έλεγαν παραδοσιακά) αλλά και με τη συνήθειά μας να ερχόμαστε στην Αρκαδία κυρίως το χειμώνα.Η εκπληκτική θέα στη Στεμνίτσα, με φόντο τις κορυφές των βουνών και το δάσος, είναι καλύτερη και από… κατάστρωμα κρουαζιερόπλοιου. Το περιβάλλον είναι ιδανικό για ανοιξιάτικα weekends αναζωογόνησης, ακόμη και για καλοκαιρινές διακοπές.Το Μπελλαίικο (27950/81286, www.mpelleiko.gr) είναι ένας από τους ομορφότερους καινούργιους ξενώνες στην περιοχή – και μάλιστα σε ένα χωριό δημοφιλές όπως η Στεμνίτσα, στο οποίο όμως δεν υπήρχε αντιστοίχου ύφους πρόταση διαμονής. Το στιλ είναι λιτό, με σεβασμό στα παραδοσιακά στοιχεία του σπιτιού, η φιλοξενία προσωπική και με μεράκι. Ακόμη έχω στο στόμα τη γεύση της σπιτικής τυρόπιτας με φρέσκα αρωματικά του βουνού που πετύχαμε στο πρωινό.
www.travelphoto.gr – Νοε. 2010
Σκαρφαλωμένη στο Μαίναλο, η Στεμνίτσα αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα αλλά και τουριστικά χωριά, χωρίς όμως να χάνει κάτι απο τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της, στην ορεινή Αρκαδία.
Χτισμένη σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης είχε γίνει η αγαπημένη κρυψώνα και το βασικό κέντρο εξορμήσεων του μεγάλου Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Το σημερινό της όνομα είναι σλαβικής προέλευσης, σημαίνει «τόπος σκιερός και δασώδης» και οφείλεται στην ορεινή και ιδιαίτερη φύση του αρκαδικού τοπίου.
Πάντως, σύμφωνα με τη μυθολογία η Στεμνίτσα χτίστηκε από τον Υψούντα, γιο του Αρκάδα βασιλιά Λυκάονα, και ονομάστηκε Υψούς: όνομα με το οποίο είναι μέχρι και σήμερα γνωστή. Ο επισκέπτης του χωριού μπορεί να απολαύσει τις βόλτες του στα πέτρινα καλντερίμιαακολουθώντας διαδρομές που ξεκινούν από τη γραφική κεντρική πλατεία και περνούν δίπλα από κάποια επιβλητικά πυργόσπιτα και κάτω από καστανιές, καρυδιές και κερασιές. Μία τέτοια χαρακτηριστική διαδρομή είναι και αυτή προς το ύψωμα με το Ηρώον των αγωνιστών του 1821.
Μετά από ήπια ανάβαση μέσα από τα στενά σοκάκια του χωριού, η θέα πραγματικά αποζημιώνει τον επισκέπτη…
περισσότερα στο www.travelphoto.gr/stemnitsa-village-arcadia/